نسخ بعض قرآننسخ حکمی از قرآن با آیه یا دلیل شرعی دیگر را نسخ بعض قرآن گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - تعریف نسخ بعض قرآننسخ بعض قرآن، به معنای نسخ حکمی از قرآن کریم با آیه‌ای دیگر یا دلیل معتبر شرعی است. ۲ - حکم نسخ بعض قرآنعلمای اسلام، اعم از اهل سنت و شیعه، جواز نسخ بعض قرآن و وقوع آن را قبول دارند، مانند: نسخ حکم مربوط به عِدّه زنان به هنگام وفات شوهر، که آیه شریفه: (وَ الَّذِینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنْکُمْ وَ یَذَرُونَ أَزْواجاً وَصِیَّةً لِأَزْواجِهِمْ مَتاعاً إِلَی الْحَوْلِ غَیْرَ إِخْراج)؛ و کسانی از شما که در آستانه مرگ قرار می‌گیرند و همسرانی از خود به جا می‌گذارند باید برای همسران خود وصیت کنند که تا یک سال آن‌ها را (با پرداختن هزینه زندگی) بهره‌مند سازند به شرط این‌که آن‌ها از خانه شوهر بیرون نروند (ازدواج مجدد نکنند)» با آیه‌ای دیگر که می‌فرماید: (وَ الَّذِینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنْکُمْ وَ یَذَرُونَ أَزْواجاً یَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُر وَ عَشْراً)؛ و کسانی از شما که می‌میرند و همسرانی باقی می‌گذارند باید چهار ماه و ده روز انتظار بکشند (عده نگه دارند)» نسخ شده است. طبق آیه اول، مدت عده زنی که شوهر او از دنیا رفته است یک سال بوده و در آیه بعد این مدت به چهار ماه و ده روز تقلیل پیدا کرده و در حقیقت، حکم اول نسخ شده است. [۳]
زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج ۲، ص ۹۶۴.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «نسخ بعض قرآن». رده‌های این صفحه : نسخ قرآن
|